Tuy không nổi tiếng như các điểm du lịch khác ở Yên Bái, thung lũng Lâm Thượng vẫn có những nét riêng đủ để níu chân những ai muốn “trốn phố về rừng”. Từ bản Tông Pắng ngay trung tâm Lâm Thượng bạn chỉ cần đạp xe, chạy xe máy hoặc trekking vài km là tới những điểm suối thác, hang động hay đồi núi.
Lâm Thượng là một xã thuộc huyện Lục Yên, nằm cách Hà Nội hơn 250 km và cách TP Yên Bái khoảng 80 km. Lục Yên là điểm nằm giữa tuyến đường du lịch từ Sa Pa qua Hà Giang. Nơi đây có rừng cây, đồi núi, suối thác, đồng ruộng và những bản làng người Tày… rất thích hợp cho người yêu thiên nhiên hoang sơ và thích sống chậm rãi.
Ở Lâm Thượng chủ yếu là người Tày sinh sống nên bạn dễ bắt gặp những nếp nhà sàn gỗ lợp mái cọ dày dặn và rất nhiều cửa sổ. Không ít những ngôi nhà ở đây đã có tới 50 – 60 năm tuổi. Nếu tối đến nhà sàn là nơi cả nhà quây quần ăn uống sinh hoạt và ngủ nghỉ thì ban ngày chăn gối, đồ đạc đều được dọn dẹp gọn gàng, cất lên gác để mở hết cửa sổ và đón khách
Lâm Thượng được núi rừng trùng điệp bao quanh nên sáng sớm sẽ thấy mây sà xuống các bản. Dân bản làm nghề nông nên thường thức dậy sớm, nấu bữa sáng, thả gia súc rồi tất bật chuẩn bị ra đồng, lên nương. Bởi thế, nhìn lên dãy núi thì thấy mặt trời dần ló rạng còn nhìn xuống dưới đã thấy khói bếp quẩn quanh những mái cọ.
Sáng sớm thức dậy trong tiếng gà gáy, hít thở không khí trong lành, chủ nhà chuẩn bị ra đồng, khách cũng sắp đồ đi leo núi, tắm thác. Nếu dậy thật sớm hãy dạo bộ hoặc đạp xe giữa những đồng lúa ở các bản Tông Pắng, Tông Pình Cại, Thâm Pất, bản Chỏi… để tận hưởng không khí trong lành và yên bình nơi đây.
Ẩm thực Lâm Thượng
người Tày ở Lâm Thượng, bạn tới đây dù ít hay dài ngày cũng sẽ được thết đãi những đặc sản như xôi tím, cá bỗng, vịt bầu, gà bản nướng, măng mai, rêu suối… Tất cả từ thịt cá tới rau củ hầu như do các gia đình tự nuôi trồng, chế biến nên đảm bảo ngon, sạch. Du khách có thể cùng xắn tay áo vào ao bắt cá, vịt hay phụ dân bản nhóm lửa chế biến món ăn, những câu chuyện bên bếp lửa và mâm cơm luôn là một kỷ niệm vui sau chuyến đi.Một bữa cơm ở đây chỉ tốn của bạn chừng 80.000 – 150.000 đồng nhưng vừa đã con mắt lẫn cái bụng
Xôi Farmstay
Ở bản Tông Pắng, ngay trung tâm thung lũng cũng chỉ mới có một nhà duy nhất làm homestay gần 3 năm nay – Xôi Farmstay. Nhà sàn của gia đình nằm cạnh trường tiểu học luôn ríu rít tiếng trẻ em, trước mặt là đồng lúa mênh mông, sau lưng là ao cá và dòng suối trong chảy róc rách. Sân vườn thoáng đãng đến đêm xuống chỉ cần tắt đèn là bạn có thể ngắm một bầu trời đầy sao lấp lánh.
Chủ nhà cũng là cô gái dân tộc Tày học đại học ngành du lịch, Hoàng Thị Xới, sau nhiều năm làm hướng dẫn viên đã về quê làm homestay từ chính ngôi nhà mình lớn lên. Xới mong nơi mình sinh ra thành điểm hẹn của những du khách nơi xa muốn tìm chốn thiên nhiên yên bình, trải nghiệm cuộc sống làng bản, đồng thời gìn giữ và lan tỏa văn hóa của dân tộc Tày.
Ở đây bạn sẽ được trải nghiệm homestay đích thực, là ăn ở, ngủ, nghỉ cùng với cả gia đình dân tộc Tày. Nơi đây hiện có một nhà sàn chính là nơi gia đình sinh hoạt nay thành phòng đón khách ở theo dạng tập thể (150.000 đồng/ đêm), và một nhà sàn nhỏ phù hợp cho cặp đôi hoặc gia đình 2 – 4 người (700.000 đồng/ đêm), đã bao gồm ăn sáng và thuê xe đạp, xe máy.
Để tới nhà Xới, từ Hà Nội bạn có thể bắt xe khách ở các bến Mỹ Đình, Gia Lâm lên Lục Yên (Yên Bái) với giá vé 180.000 – 200.000 đồng, sau đó gọi xe taxi hoặc đặt xe ôm trước về thẳng bản Tông Pắng. Thời gian di chuyển khoảng 4 – 5 tiếng tùy lịch dừng nghỉ của xe. Một hành trình khám phá Lâm Thượng nên kéo dài từ 3 ngày 2 đêm vì thời gian đi và về Hà Nội – Lâm Thượng đã tốn tới 12 tiếng.
Lịch trình Lâm Thượng 2 ngày 1 đêm
Ngày 1: Hà Nội – Lâm Thượng – Trekking tới thác Nậm Chắn
Ngày 2: Leo núi, ăn trưa dã ngoại trên đỉnh Lung Trạng (hoặc khám phá Khai Trung, thác Nà Kèn)
Ngày 3: Mỏ nước bản Khéo – Đạp xe quanh các bản làng – Về Hà Nội